Rum Bakanlar Kurulu çarşamba günü Yeşil Hat Tüzüğünün uygulanması ile ilgili bir dizi değişiklikler yapılmasını onayladı. Buna göre, Kuzey Kıbrıs’tan giriş yapan üçüncü ülke vatandaşların geçişlerinin yasaklanması, Kıbrıs’ta geçici ikamet izni olan üçüncü ülke vatandaşların geçişleri ve barikatlarda daha sıkı kontrollerin gerçekleştirilmesi. Dışişleri Bakanı Constantinos Petrides yaptığı açıklamada, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarına Cumhuriyet tarafından onaylanmamış olan noktalardan giriş ve çıkışlar için cezalar ve idari para cezaları uygulayacak olan yasaların ilerletilmesi yetkisinin verildiğini duyurdu.
Bakanlar Kurulundan sonra Cumhurbaşkanlığında açıklamalarda bulunan Petrides, kodun, “2004 yılında küçük sayıda Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk ve kısıtlı sayıda özellikle AB vatandaşlarının temel geçişleriyle ilgili verilere dayalı olarak tanıtıldığını açıkladı.
2004’den günümüze geçiş sayılarının kat kat artığını ve bununla birlikte şimdiye kadar olmayan bir sorunun, yasa dışı mülteci sorunun da ortaya çıktığını söyledi ve temmuz ayında barikatlardan 28 bin üçüncü ülke vatandaşlarının geçiş yaptığını dile getirdi.
Bazı durumlarda, sahte belgeler elde eden bazı kişilerin yasa dışı Timbu hava limanından ya da Türkiye’den giriş yaptıklarını ve devamla Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarına girdiklerini ve bu vakalarda artış gözlemlendiğini söyledi.
Şu anda belirli insani veriler için kod hükümlerinin olmadığını, bunların arasında, uyumlu kemik iliği nakli yapılması ya da acil ve ciddi tıbbi müdahale veya prosedür gerektiren süreç için Karaiskakio gitmesi gereken insanların, ya da Kıbrıslı Rum’la evlenecek olanların, ya da özgür bölgelerden düzenlenen etkinliklere katılacak olan küçük çocukların ve öğretmenlerin, ya da basın konferanslarına katılmak için Basın ve Enformasyon Dairesinden izin alan gazetecilerin ya da Hala Sultan tekkesine gitmek isteyen Türkiyelilerin de bulunduğunu söyledi.
İçişleri Bakanı bu veriler temelinde, yarısı Türkiye tarafından işgal altında bulunan bir ülkenin karşı karşıya bulunduğu yeni tehditler ve tehlikeler karşısında İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarının yeşil hat tüzüğündeki değişikliklerle yasa dışı liman ve hava alanlarından giriş yapan üçüncü ülke vatandaşlarının Kıbrıs Cumhuriyeti kontrolü altındaki topraklara girişlerinin yasaklanması kararı aldığını açıkladı.
Uzun süreli ya da daimi ikamet izni olanların, Kıbrıs ve Avrupa vatandaşı aile üyelerinin bu yasaktan muaf tutulduklarını açıkladı.
Bakan sözlerine devamla, herhangi bir vatandaşlığı olan çocukların anne ve babalarıyla ya da karşı taraftan yazılı izni olması durumunda sadece anne ya da babasıyla, ya da üçüncü bir kişi ile geçecek olması durumunda her iki ebeveynden de yazılı onayı ile geçiş yapabileceklerini açıkladı.
Kod tarafından karşılanmayan acil ve insani durumlarda ek bir madde ekleneceğini dile getirdi.
Tüm bu önlemlerin AB karşısındaki yükümlülüklerimize dayandığını ve Avrupa Konseyinin de bilgilendirileceğini dile getiren Bakan, geçişlerin barikatlardaki polisler tarafından kontrol edileceğini ve bu amaçla özel eğitim alacaklarını kaydetti.
Kamu İşleri Müdürlüğünün de tüm yasa ve kanunların uygulanması ve kontrollerin doğru yapılması için barikatların yeniden yapılandırılması yönünde planlar hazırlandığını belirtti.
Ayrıca Savunma ve Adalet Bakanlıklarına da Yeşil Hat boyunca giriş çıkışların kontrol edilmediği noktalarında kontrollerin yoğunlaştırılması çağrısında bulunulduğunu ve yetkili Bakanlıklar operasyonel planlarını hazırladıklarını açıkladı.
Bakanlar Kurulu ayrıca sığınma başvurularında endişelendirici artışları ve Cumhuriyet topraklarında bulunan üçüncü ülke vatandaşlarının sundukları sahte (sözleşmeli) evlilikleri ya da öğrenci olarak adaya gelişleri dikkate alarak Eğitim ve Kültür Bakanlıklarına en erken zamanda tüm mekanizmayı incelemesi ve üçüncü ülkelerden öğrenci adaylarının sonuç verici bir şekilde incelenmesi talimatı verdi.
Savunma ve Maliye Bakanlıklarından oluşturulacak iki bakanlı komitenin her iki ayda bir en az bir kere toplanarak tüm önlemlerin uygulanıp uygulanmadığını incelemesine ve farklı alanlarda ortaya çıkabilecek sorunlar için eylemler üstlenmesine karar verildi.
Kodun onaylanmadan önce AB’ne sunulmasının daha doğru olup olmayacağıyla ilgili soruya Bakan, bu istişare konusu değil, bilgilendirme konusudur dedi ve “kanunlar değişmiyor sadece kanunları uygulama kodu değişiyor” diye cevap verdi.
İşgal altına geçen herkesin hatta Kıbrıslı Rumların da kontrol edilip edilmeyeceği sorusuna olumlu yanıt veren Bakan “kimlerin gidip geldiğini bileceğiz” dedi. Bugün izlenen uygulama hakkında yorum yapan Bakan bunun bugüne kadar yapılması gerektiği gibi yapılmadığı, verilerin değiştiğini ve artık daha sıkı kontroller yapılması ve hükümlere göre yeterli denetimler olması gerektiğini vurguladı.
“Sizce, üçüncü ülke vatandaşlarının Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarına geçişlerinin sağlanması için örgütlü planlar mı var?” sorusuna Bakan “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin giriş yapmasına izin vermediği kişilerin işgal altındaki bölgelere girdiklerini biliyoruz. Ya öğrenci adı altında ya sığınma başvurusu altında ya da farklı nedenlerle geliyorlar ve tüm bunlar dikkate alındı. Bu da anormal bir durumdur, Kıbrıs Türk işgali nedeniyle sınırlarını kontrol edemeyen bir ülkedir ve bu nedenle AB Yeşil Hat Tüzüğünü oluşturdu ve Kıbrıs hükümeti de yeni fenomenlerden dolayı uygulama kodunu değiştiriyor” diye yanıtladı.
Geçişlerde gecikmeler olabileceğiyle ilgili eleştirilere Bakan kontrollerin artması ve geçişlerin kolaylaştırılması için barikat yapılarında değişiklikler olacağı cevabını verdi.
Amacının yasa dışı mülteci akınlarının durdurulması mı olduğu sorusuna Petrides, bu hem yasa dışı göçlerle hem de kamu güvenliğiyle ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin çıkarlarıyla bağlantılıdır ve herhangi bir Avrupa sistemini çiğnemeden veya bizim diğerlerine karşı olan yükümlülüklerimiz çiğnenmeden yapılacak”.
Bakan son olarak, ulusal güvenlik ya da göçmenlerle ilgili konuların yönetim maliyetinin önümüzdeki yıllarda büyüyeceğini söyledi.
Kha