Bugün (15 Temmuz 2019) Konsey, Doğu Akdeniz’de Türkiye tarafından yürütülen sondaj faaliyetleri ile ilgili olarak şu kararları aldı:
1. Başta 20 Haziran 2019 tarihli kararlar olmak üzere, 18 Haziran 2019 tarihli ve önceki Avrupa Birliği Konsey kararlarını hatırlatan Konsey, Doğu Akdeniz’deki yasadışı faaliyetlerini durdurması yönünde Avrupa Birliği tarafından defalarca yapılan çağrılara rağmen Türkiye’nin Kıbrıs’ın batısındaki sondaj faaliyetlerini sürdürmesini ve Kıbrıs karasuları dâhilinde Kıbrıs’ın kuzeydoğusunda ikinci bir sondaj faaliyeti başlatmasını esefle karşılar. Konsey bu tür yasadışı adımların AB-Türkiye ilişkilerinin farklı yönleri üzerinde derhal ciddi olumsuz etkiler yaratacağını bir defa daha ifade eder. Konsey, Türkiye’yi bir defa daha bu tür adımlardan kaçınmaya, iyi komşuluk ruhuyla hareket etmeye ve uluslararası hukuk uyarınca Kıbrıs’ın egemenliğine ve egemen haklarına saygı göstermeye çağırır.
2. Türkiye ile müzakere yapılması doğrultusunda Kıbrıs Hükümeti tarafından yapılan daveti memnuniyetle karşılayan Konsey, münhasır ekonomik bölgelerin ve kıta sahanlığının kısıtlanmasının diyalog ve iyi niyetli müzakereler yoluyla; uluslararası hukuka tam riayet edilerek ve iyi komşuluk ilişkileri ilkesi uyarınca ele alınması gerektiğini kaydeder.
3. AB, Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulunması doğrultusunda müzakerelerin yeniden başlamasına imkân verecek koşulların oluşturulması amacıyla, taraflarla birlikte çalışmak üzere BM önderliğindeki çabalara destek verme hususundaki kararlılığını korumaktadır. Bu bağlamda Konsey ilgili BMGK kararları uyarınca BM çerçevesinde ve AB’nin dayandığı ilkeler ve müktesebat doğrultusunda harici unsurları da dâhil olmak üzere bu tür bir çözüm konusunda Türkiye’nin kararlılığının ve katkısının taşıdığı yaşamsal önemi hatırlatır.
4. Türkiye’nin devam etmekte olan yeni yasadışı sondaj faaliyetleri ışığında, Konsey Kapsamlı Hava Ulaştırma Anlaşması’na ilişkin müzakereleri askıya alma, ve Ortaklık Konseyi ile AB-Türkiye yüksek düzeyli diyalog toplantılarını şimdilik yapmama kararı alır. Konsey, Komisyon’un 2020 için Türkiye’ye yönelik katılım öncesi yardımların azaltılması teklifini onaylar ve Avrupa Yatırım Bankası’nı, başta ülke destekli krediler olmak üzere Türkiye’deki kredi faaliyetlerini gözden geçirmeye davet eder.
5. Konsey konuya ilişkin yetkiyi elinde bulundurur ve 20 Haziran tarihli Avrupa Birliği Konseyi kararları uyarınca Yüksek Temsilci ve Komisyon’u, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de devam eden sondaj faaliyetlerini hedef alan tedbirlere ilişkin seçenekler üzerindeki çalışmalarını sürdürmeye davet eder. Konsey gelişmeleri yakından takip edecek ve gerektiğinde bu meseleye yeniden dönecektir.”
————-
AB28 Türkiye’ye Kıbrıs’ın MEB’ndeki sondaj yapmasından dolayı tedbirleri onayladı
Avrupa Birliği (AB) Dışişleri Bakanları, Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER) tarafından hazırlanan Türkiye’nin Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Münhasır Ekonomik Bölgesi’ndeki (MEB) sondajla ilgili sonuç bildirgesini hiçbir değişiklik yapmadan uygun buldu ve onayladı. Buna göre AB 2020 katılım öncesi yardımlarda kesinti yapılacak, AB-Türkiye üst siyasal diyaloglar askıya alınacak ve Avrupa Yatırım Bankası’nın ülkedeki borç verme faaliyetleri durdurulacak.
KHA’na göre onaylanan tedbirlerin detayları şöyle:
“Türkiye’nin devam eden ve yeni yasa dışı sondaj faaliyetlerinin ışığında Konsey Kapsamlı Hava Ulaşımı Anlaşması’yla ilgili müzakereleri askıya almaya karar verdi ve şu an için Ortaklık Konseyi ve AB-Türkiye üst düzey diyalogları yapmama kararı aldı.”
“Konsey, Komisyon’un Türkiye’ye 2020 için üyelik öncesi yardımın azaltılması önerisini destekledi ve Avrupa Yatırım Bankası’nı Türkiye’deki borç verme faaliyetlerini gözden geçirmeye çağırdı.”
“Konsey son olarak 20 Haziran’daki Avrupa Konseyi kararlarıyla uyumlu şekilde Yüksek Temsilci ve Komisyonu, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de devam etmekte olan sondaj faaliyetleri ışığında hedefli tedbirler için seçenekler üzerinde çalışmaya devam etmeye davet etti; Konsey’in gelişmeleri yakından izleyeceğini uygun olarak bu konuya yeniden dönüleceğini” kaydetti.
KHA’nın ulaştığı nihai metne göre AB28, Konsey’in
18 Haziran 2019 kararları ve bir önceki, 20 Haziran 2019’daki Avrupa Konseyi kararları hatırlatıldı ve Avrupa Birliği’nin Doğu Akdeniz’de yasa dışı faaliyetlerine son vermesi çağrılarına rağmen Türkiye’nin Kıbrıs’ın batısında sondaj faaliyetlerine devam etmesinden ve Kıbrıs’ın kuzeydoğusunda karasuları içerisinde ikinci bir sondaja başlamasından üzüntü duyulduğu belirtildi.
Konsey ‘AB-Türkiye ilişkileri doğrultusunda
hemen ciddi olumsuz etkileri tekrarladı; Konsey bir kez daha Türkiye’ye bu faaliyetlerden kaçınma iyi komşuluk ruhuyla hareket etme, uluslararası hukuka uygun davranarak Kıbrıs’ın egemenlik haklarına saygı gösterme çağrısında bulunuldu.