Macron’un Avrupa Planına Kendi Partisinden Engel

142

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Avrupa liberallerini “Renew Europe / Avrupa’yı Yenile” adı altında bir araya getirme ve birliğin üçüncü büyük grubuna liderlik ederek Fransa’nın AB içindeki konumunu güçlendirme planlarına ilk engel kendi partisinden geldi. Liberal grubun favori lider adayı, Macron’un partisinden liste başı olarak parlamentoya seçilen Nathalie Loiseau, AB yönetimindeki isimleri kıyasıya eleştirince, grup yönetimi adaylığından çekilmek zorunda kaldı. Hemen ardından Macron’dan gelen “Merkel’in adaylığına destek veririm” açıklaması, kulislerde AB Komisyon Başkanlığı’na Almanya Başbakanı Angela Merkel’in geleceği iddialarına hız kazandırdı.

Emmanuel Macron, AP seçimlerinde birinciliği aşırı sağa kaptırsa da, Avrupa’nın yeniden inşası için kolları sıvadı. Seçimlerin hemen ardından yapılan liderler zirvesinde, Brexit ile zayıflayan bir İngiltere ile göç krizinin zayıflattığı Merkel’e karşı kendi kartlarını süren Macron, isim değiştirerek “Renews Europe/Avrupa’yı yenile” adını alan liberal gurubun başına kendi adayını yerleştirmek için kulis yapıyordu. Yeni Avrupa’yı yaratma iddiasını hayata geçirmek isteyen Macron, stratejik olduğu kadar sembolik önem de taşıyan grubun liderliğine iktidar partisi La Republique En Marche / Cumhuriyete Yürüyüş” partisinin liste başı adayı Nathalie Loiseau’yu getirmek için kulislere başlamıştı.

Brüksel kulislerinde bomba gibi sözler

Ancak geçtiğimiz hafta, seçilmesinin hemen ardından Brüksel’de bir grup gazeteciyle “yazılmamak üzere” sohbet eden Loiseau, tüm AB yöneticileri hakkında sert ifadeler kullanınca kesin gözüyle baktığı adaylığından vazgeçmek zorunda kaldı. Brüksel’de yaklaşık 15 gazeteciyle yazılmamak üzere sohbet eden Loiseau, AP’nin en büyük grubu muhafazakar sağ Halk Partisi Grubu PPE’nün AB Komisyonu Başkanı Alman Manfred Weber için “ektoplazma”, liberal grubun Fransız üyesi Jean Arthiusi için “sevimsiz”, grubun Belçikalı lider adayı ve Macron’un en büyük destekçisi Guy Verhofstadt hakında ise “on beş yıldır hüsrana uğramış yaşlı kadın gibi” ifadelerini kullandı. Loiseau’nun sözlerini, toplantıya katılmayan Belçikalı Le Soir gazetesi yazdı. Her ne kadar gazete birkaç saat sonra sitesinden haberi çekse de Loiseau’nun “her biri adeta bomba etkisi yaratan” sözleri Brüksel’de hızla yayıldı. Haber Fransız hiciv gazetesi Canard Encehaine’de de yayınlanınca, Avrupa Parlamentosu’nda daha görev dağılımı yapılmadan ilk skandal yaşandı.

“Hüsrana uğramış yaşlı kadın gibi”

Sözkonusu toplantıda Nathalie Loiseau, kendi üyesi olduğu grup için, “Liberal grup, daha yeni bir liderlik ve daha farklı bir metotla çalışılmalı. Daha az kuzey etkisivle daha az Benelüks olmalı. Çevre, iklim, dijital düzenlemeler gibi konuları ilk kez duyan isimlerle bu iş olmaz. ALDE sanki UBER gibi, oto-girişimciler, küçük olsun bizim olsun diyorlar. Bu grup artık büyümekten korkmamalı. Biz ilerlemek gerektiğini söylüyoruz. Eğer kamyonun anahtarını istiyorsanız, kullanmayı bildiğinizi göstermek zorundasınız. Kesin olan bir şey var ki, 15 yıldır hüsrana uğramış yaşlı kadın gibi olan Guy Verhofstadt’dan daha iyi yöneteceğimden eminim” dedi.

Merkel’e zehir zemberek sözler

Komisyon başkanlığı seçimlerini de kendilerinin belirleyeceğini iddia eden Nathalie Loiseau, “Komisyonun başına gelecek isim bizim takvimimizi uygulayacak isim olacak. Avrupa için bir hedefimiz olduğunda, ona uygun bir isim seçmemiz de doğal. Merkel ya Komisyona inanmıyor, ya da bir ektoplazmayı (Manfred Weber) başına koymak onu rahatsız etmiyor. Merkel ve hız artık birlikte gitmiyor. Zayıfladıkça yavaşlıyor. Biz gelince bütün bunları düzelteceğiz” diye konuştu.

Loiseau’nun kara mizah eleştirilerinden, AP içindeki pek çok ismin yanısıra Fransız gazeteciler de nasibini alıyor: “Nihayet, sonunda Avrupa’dan anlayan gazetecilerle konuşmak iyi geldi. İki buçuk aydır AB’den hiçbir şey anlamayan tiplerle konuşmak çok zordu.”

Bu sözler Liberal grup başta olmak üzere AB kulislerinde tam bir bomba etkisi yaptı. Renew Europe adını alan Liberal grup, Fransız delegasyonundan Loiseau’nun sözleriyle ilgili açıklama istedi. Loiseau önce 15 gazeteci önünde söylediği sözleri yayınlayan Le Soir’ı yalanlamayı denedi. Ancak yalanlama tartışmayı daha da alevlendirince, “diplomat olmayan” bu sözleri sonrası adaylıktan çekilmek zorunda kaldı.

Loiseau kendi ayağına sıkarak, Avrupa Parlamentosu’na 21 milletvekili göndererek liberalleri 3’üncü güçlü gruba dönüştüren Macron’un gruba liderlik etme planını da suya düşürdü. AFP’nin LREM içinden bir kaynağa dayandırdığı haberine göre Loiseau, önce adaylıktan çekilmemek için direndi ancak, Elysee ve parti içinden gelen baskılar üzerine aday olmaktan vazgeçti.

Merkel AB Komisyonu Başkanı mı oluyor?

Yeni Avrupa’yı yönetecek olan AB Komisyonu Başkanlığı, birliğin en kilit makamı. Bu makam için Almanya ve Fransa arasındaki kıyasıya yarış da sürüyor. Nathalie Loiseau skandalına rağmen, Paris, Brüksel’deki aday pazarlığında kendi piyonlarını öne sürmeye devam etmeyi planlıyor. Ancak, AB kurumlarında belirleyici rol oynayan Almanya da kendi adaylarını savunma konusunda kararlı görünüyor.

Macron, seçimlerden hemen sonra yapılan AB liderleri zirvesinde, “Komisyon Başkanı’nın kişilikli, güçlü, inandırıcı ve tanınan bir aday olması gerektiğini” belirterek, bu özellikleri taşımayan PPE’nin ve Merkel’in desteklediği Alman aday Manfred Weber’e destek vermeyeceklerini belirtmişti. AP seçimlerinde birinci olan grubun adayının başkan olduğu “Spitzenkandidat” döneminin de sona erdiğini belirten Macron, bir aday ismi vermeden, AB’nin 5 önemli kilit görevine her gruptan temsilcilerin seçilmesini önermişti.

Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun 100 yıl kuruluş toplantısına katılmak için gittiği Cenevre’de, İsviçre Televizyonu’na (RTS) söyleşi veren Macron, AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker’in yerine Merkel’in gelmesine yeşil ışık yaktı. Juncker’in AB’nin ilerlemesini sağlayacak cesur kararlar alan iyi bir başkanlık dönemi sergilediğini belirten Macron, “Çok yakın dostluk duyduğum Angela Merkel’in adaylığı için angaje olmayacağım. Ama kendisi aday olmak isterse desteklerim” dedi.

Seçimler Temmuz ayında

Paris kulislerinde, AB Komisyonu başkanlığı için, AB adına Brexit müzakerelerini yürüten Dışişleri eski Bakanı Michel Barnier, Danimarkalı Rekabet Komiseri Margrethe Vestager, IMF Başkanı Christine Lagarde ve son olarak AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Hollandalı sosyalist politikacı Franc Zimermann’ın adı konuşuluyor.

AP seçimlerinden bu yana süren kulis pazarlıklarının ardından AB liderleri 20-21 Haziran’da Brüksel’de bir araya gelerek isimler üzerinde uzlaşmaya çalışacak. Liderlerin 5 ana görev için belirlediği isimler 1 Temmuz’da göreve başlayacak yeni Avrupa Parlamentosu’nun oyuna sunulacak. Burada seçilecek isimler, 1 Kasım’da göreve başlayacak.

Arzu Çakır-Voa