İngiltere Başbakanı Theresa May, gözyaşları içinde yaptığı bir konuşmayla başbakanlıktan ve Muhafazakar Parti’nin liderliğinden 7 Haziran’da ayrılacağını açıkladı.
May, yeni başkan seçilinceye kadar görevi vekaleten sürdürecek. Bu sürecin birkaç hafta sürmesi bekleniyor.
Bu durumda May, ABD Başkanı Donald Trump’ın Haziran başındaki Londra ziyareti sırasında görevinin başında olmaya devam edecek.
Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt ve Boris Johnson parti liderliği için yarışacaklarını resmen açıklayan isimler arasında yer alıyor. Bu isimler dışında ondan fazla kişinin daha yarışa katılacağı sanılıyor.
Muhafazakar Parti tarafından yapılan açıklamada, parti liderliğine aday olma sürecinin 10 Haziran haftasında kapanacağı ve adayların ay sonuna kadar ikiye indirileceği belirtildi.
“Parlamentoda uzlaşı sağlanmalı”
May konuşmasında AB’den çekilme anlaşması konusunda parlamento üyelerinin desteğini almak için “yapabileceğim her şeyi yaptım” dedi. May bu çabaya artık başka bir ismin liderlik etmesinin ülkenin yararına olacağını söyledi.
Halefinin Brexit anlaşması için parlamentoda uzlaşı ortamı sağlaması gerektiğini söyleyen May, bunun için tüm tarafların fedakarlık yapması gerektiğinin altını çizdi.
May, İngiltere’yi Avrupa Birliği’nden çıkartma sürecinde istifa etmesi için partisinden büyük baskı görmüştü.
İngiltere’nin daha önce 29 Mart olan Brexit tarihi 31 Ekim’e ertelenmişti. Ancak parlamento hala AB ile bir ayrılık anlaşmasının şartları konusunda onay vermiş değil.May’in AB ile mutabakata vardığı Brexit anlaşması, üzerinde değişiklikler yapılarak üç kez parlamentonun onayına sunuldu ancak her seferinde reddedildi.
Avrupa liderlerinden mesajlar
May’in istifası karşısında Avrupalı liderlerden de dayanışma mesajları geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, May’in istifasını saygıyla karşıladığını ve Brexit anlaşması için halefiyle yakın şekilde çalışmaya hazır olduğunu söyledi.
Merkel’in sözcüsü Martina Fietz, May’in ve Merkel’in her zaman iyi ve güven temelli bir ilişki içinde birlikte çalıştıklarını söyledi.
Fietz, “AB ve biz bir bütün olarak İngiltere’de Brexit konusunda bulunacak iyi bir çözümü destekliyoruz; bu çözüm de ‘anlaşmalı ayrılık’ demek” ifadelerini kullandı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker İngiltere Başbakanı Theresa May için “Çok saygı duyduğum cesur bir kadın” yorumunu yaptı.
Çek Cumhuriyeti Başbakanı Andrej Babis ise İngiltere’nin yeni bir referandum yaparak AB’de kalmayı tekrar oylamasının “herkes için en iyisi” olacağını kaydetti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Theresa May’in Brexit konusundaki “cesur çalışmalarını” övdü.
Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bu kararın sonuçları hakkında yorum yapmak için henüz çok erken” denildi.
Açıklamada Macron’un May’e desteğini ve takdirini sunduğu özel bir mektup gönderdiği de ifade edildi.
Avam Kamarası’nın lideri olan ve Çarşamba günü May’in yeni Brexit planını protesto etmek için istifa eden Andrea Leadsom ise attığı Twiter mesajında May’in konuşmasının onun ülkeye ve görevine bağlılığını yansıttığını söyledi. Başbakanlık adaylarından biri olabileceği konuşulan Leadsom, May’in yapabileceğinin en iyisini yaptığını söyleyerek Başbakan’ın konuşmasını takdir ettiğini belirtti.
May’i sık sık eleştiren isimlerden İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon ise May’in kararının daha büyük bir çıkmaza neden olmasından endişe ettiğini söyledi.
Başbakan May’in istifa haberi İngiltere borsalarını olumlu etkiledi. İngiliz sterlini ve İngiliz hisseleri ülkedeki siyasi çıkmazın sona erebileceği umuduyla yükseliş gösterdi.
May’in 7 Haziran’da görevinden ayrılmasının ardından Muhafazakar Parti yeni bir başbakan seçecek. Yeni başbakanın daha fazla Brexit yanlısı olması bekleniyor.
Voa